Hoe stress schade aanricht aan je metabolisme – en ook nog eens gewichtsverlies saboteert. Wat we ook proberen, stress valt niet te vermijden. Hoge stressniveaus kunnen zowel een goede nachtrust verstoren als het buikvet verhogen. Stress kan op vele manieren zichtbaar worden op fysiek vlak. Maar het kan ook op een meer verdoken manier belangrijke lichaamsprocessen beïnvloeden, zoals het metabolisme. Gelukkig bestaan er manieren om stress te verminderen, zoals cognitieve gedragstherapieën en bewegen.
Avigdor Arad, Directeur van het Mount Sinai Physiolab licht toe wat het effect is van stress:
Wat is metabolisme?
Wanneer mensen praten over hun metabolisme, verwijzen ze typisch naar hoe snel hun stofwisseling gebeurt. Dr. Arad legt uit dat metabolisme een complex proces is dat betrekking heeft op het vermogen van het lichaam om energie, vet, proteïne en suikers te verwerken. Iedereen heeft een andere stofwisseling, afhankelijk van leeftijd, geslacht en activiteitsgraad.
Een zeer belangrijke factor die metabolisme beïnvloedt, zijn hormonen. Een vermindering van oestrogeen of testosteron kan leiden tot een verhoging van vetmassa of vermindering van spiermassa en dat heeft betrekking op ons vermogen om vet te verbranden. Deze hormonale veranderingen zijn onvermijdelijk bij het verouderen. Maar er is nog een ander hormoon dat onze lichaamshuishouding serieus in de war kan brengen en dat is cortisol.
Hoe stress ons metabolisme beïnvloedt
Cortisol is een stresshormoon dat ertoe leidt dat mensen meer eten en minder slapen. “Het kan de insuline weerstand affecteren“, aldus Dr. Arad. “In dat opzicht is het waarschijnlijk het belangrijkste hormoon, omdat insuline het lichaam vertelt om op te slaan en op te bouwen in plaats van te verbranden. Insuline-resistent worden betekent dat de cellen in je spieren, vet en lever niet goed reageren op glucose in het bloed. Dit kan drastische repercussies hebben op de stofwisseling.”
Voor elke persoon manifesteert het zich op een andere manier. Over het algemeen betekent het dat je niet voldoende verbrandt of niet de energie bewaart zoals het moet. In ieder geval ga je steeds meer stockeren dan je moet. Volgens Dr. Arad betekent insuline resistentie dat het lichaam zich niet kan aanpassen aan diverse voedingsstoffen. “In een gezond lichaam passen mensen zich perfect aan wat er beschikbaar is. Zo kan bijvoorbeeld een gezond persoon een vetrijk dieet nuttigen en het lichaam zal meer vet verbranden. Hetzelfde voor een suikerrijke maaltijd. Wie insuline resistent wordt daarentegen, verliest die flexibiliteit en begint overgewicht te ontwikkelen. Wanneer het lichaam moet verbranden, zal het echter meer voedsel bijhouden.”
Hoe kunnen we stress verminderen en ons metabolisme verbeteren
Nu we weten hoe stress ons metabolisme kan beïnvloeden, is het van belang te weten hoe we onze stressoren onder controle kunnen houden en onze stofwisseling kunnen verbeteren. Aangezien iedereen verschillend is, zal iedereen moeten vinden wat het best voor haar/hem past. Hier kan je vinden hoe je kan starten.
Volgens Psychology Today begin je best met een algemene strategie, zoals diep ademen, luisteren naar muziek (vooral klassieke muziek dan), een wam bad nemen, lezen yoga beoefenen, mediteren en bewegen. Vervolgens kan je beslissen of je veranderingen wilt doorvoeren aan je levensstijl, zoals meer slapen, een gebalanceerd dieet en meer sociaal contact.
Je kan ook je metabolisme boosten door je proteïne- en vetinname te verhogen, omdat je lichaam harder moet werken om deze macrovoedingsstoffen te verwerken. Je suikeriname verminderen is ook belangrijk, aangezien je lichaam niet zijn best moet doen om dit te verbranden. Deze calorieën worden sowieso opgeslagen als vet als je niet heel actief bent. Fysieke training -vooral dan op kracht- heeft een bewezen positief effect op het metabolisme. Vooral omdat je dan spieren opbouwt, die op het gebied van stofwisseling meer actief zijn dan vet.